ક્યારેય તમે તમારા માતા-પિતાની આંખોમાં એવી ચિંતા જોઈ છે, જે તેઓ શબ્દોમાં કહેતા નથી?
ઉંમર વધે તેમ શરીર સાથ નથી આપતું, ખર્ચ વધે છે અને રોજિંદી બાબતો પણ મુશ્કેલ લાગવા લાગે છે.
આ જ હકીકતને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે Senior Citizen Benefitsને લઈને મોટું પગલું લીધું છે.
60 વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરના વડીલો માટે એવી સુવિધાઓ જાહેર કરવામાં આવી છે, જે માત્ર કાગળ પર નહીં પરંતુ વાસ્તવિક જીવનમાં રાહત આપે છે.
Senior Citizen Card શું છે અને કેમ એટલો જરૂરી બની ગયો છે?
Senior Citizen Card ફક્ત ઓળખપત્ર નથી. એ વડીલ નાગરિકો માટે સરકારની ઘણી યોજનાઓ સુધી પહોંચવાનો રસ્તો છે.
60 વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરના કોઈપણ ભારતીય નાગરિક આ કાર્ડ માટે અરજી કરી શકે છે.
આ કાર્ડથી સરકારી અને ઘણી ખાનગી સેવાઓમાં તમને સિનિયર સિટીજન તરીકે માન્યતા મળે છે.
હૉસ્પિટલમાં પ્રાથમિકતા, બેંકમાં સહેલાઈ, મુસાફરીમાં છૂટ અને પેન્શન જેવી યોજનાઓ — આ બધાનો આધાર આ કાર્ડ છે.
Senior Citizen Card માટે અરજી કેવી રીતે કરવી?
ઘણા વડીલોને લાગે છે કે અરજી પ્રક્રિયા મુશ્કેલ હશે. પરંતુ હકીકતમાં આ પ્રક્રિયા બહુ સરળ છે.
તમારા રાજ્યના e-District પોર્ટલ પરથી ઑનલાઇન અરજી કરી શકાય છે.
જો ઑનલાઇન મુશ્કેલ લાગે, તો નજીકના કોમન સર્વિસ સેન્ટર પર જઈને પણ મદદ મળી શકે છે.
આધાર કાર્ડ, સરનામાનો પુરાવો અને એક ફોટો આપ્યા પછી વેરિફિકેશન થાય છે.
સામાન્ય રીતે એક અઠવાડિયામાં Senior Citizen Card ઇશ્યૂ થઈ જાય છે.
આરોગ્ય સેવાઓમાં વડીલોને મળતી મોટી રાહત
ઉંમર વધે એટલે સૌથી મોટો ડર આરોગ્યનો રહે છે.
દવાઓ, તપાસ અને સારવારનો ખર્ચ ઘણીવાર બચત ખાઈ જાય છે.
આ માટે સરકારે Senior Citizen Benefitsમાં આરોગ્યને મુખ્ય સ્થાન આપ્યું છે.
આયુષ્માન ભારત યોજના હેઠળ 70 વર્ષથી વધુ ઉંમરના વડીલોને પાંચ લાખ રૂપિયા સુધીની મફત સારવાર મળે છે.
સરકારી હોસ્પિટલોમાં વડીલો માટે અલગ વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
ઓપીડીમાં લાંબી લાઈનમાં ઊભા રહેવું નથી પડતું અને અલગ હેલ્પ ડેસ્ક ઉપલબ્ધ છે.
ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં રહેતા વડીલો માટે મોબાઇલ મેડિકલ યુનિટ અને ટેલીમેડિસિનની સુવિધા શરૂ કરવામાં આવી છે, જેથી ઘરે બેઠા ડૉક્ટરની સલાહ મળી શકે.
મુસાફરી દરમિયાન મળતી સુવિધાઓ
ઘણા વડીલો મુસાફરી કરવાનું ટાળી દે છે કારણ કે થાક અને ખર્ચ બંને વધે છે.
Senior Citizen Card આ જગ્યા પર પણ મદદરૂપ બને છે.
રેલવેમાં કેટલીક કેટેગરીમાં ભાડામાં છૂટ મળે છે.
રાજ્ય પરિવહનની બસોમાં પણ ઓછી ટિકિટે મુસાફરી શક્ય બને છે.
કેટલાક રાજ્યોમાં વડીલ મહિલાઓ માટે બસ મુસાફરી સંપૂર્ણ મફત છે.
રેલવે સ્ટેશન અને એરપોર્ટ પર વ્હીલચેર અને સહાયક સ્ટાફ ઉપલબ્ધ રહે છે.
તીર્થયાત્રા કરવા ઇચ્છતા વડીલોને પણ કેટલીક રાજ્ય સરકારો આર્થિક સહાય આપે છે.
પેન્શન અને આર્થિક સુરક્ષા: હવે થોડી શાંતિ
બુઢાપામાં નિયમિત આવક ન હોવી સૌથી મોટી ચિંતા બને છે.
આ માટે સરકારની પેન્શન યોજનાઓ વડીલો માટે આધારરૂપ છે.
ઇન્દિરા ગાંધી રાષ્ટ્રીય વૃદ્ધાવસ્થા પેન્શન યોજના હેઠળ ગરીબી રેખા નીચેના 60 વર્ષથી વધુ ઉંમરના નાગરિકોને દર મહિને પેન્શન મળે છે. કેન્દ્ર સરકાર મૂળ રકમ આપે છે અને રાજ્ય સરકારો તેમાં વધારો કરે છે.
તાજેતરના બજેટ પછી વ્યાજ આવક પર TDSની મર્યાદા વધારીને એક લાખ રૂપિયા કરવામાં આવી છે, જે વડીલો માટે મોટી રાહત છે.
Senior Citizen Savings Scheme જેવી યોજનાઓ સુરક્ષિત રોકાણ અને સારો વ્યાજ દર આપે છે.
બેંકિંગ સેવાઓમાં હવે વડીલોને પ્રાથમિકતા
બેંકની લાઈનમાં ઊભા રહેવું વડીલો માટે શારીરિક રીતે મુશ્કેલ હોય છે.
આ સમસ્યા દૂર કરવા માટે તમામ બેંકોને ખાસ સૂચના આપવામાં આવી છે.
Senior Citizen માટે અલગ કાઉન્ટર હોવો જરૂરી બનાવાયો છે.
પૈસા જમા કરાવવું, ઉપાડ કરવો કે પાસબુક અપડેટ કરાવવી — આ બધામાં વડીલોને પહેલો ક્રમ આપવામાં આવે છે.
ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ અને રિકરિંગ ડિપોઝિટ પર સામાન્ય કરતાં વધુ વ્યાજ પણ મળે છે, જે તેમની આવક વધારવામાં મદદ કરે છે.
Senior Citizen Benefits વાસ્તવમાં શું બદલાવે છે?
આ તમામ સુવિધાઓ એક સાથે જોતા એક વાત સ્પષ્ટ થાય છે.
સરકાર હવે વડીલોને ભાર તરીકે નહીં પરંતુ સમાજની મજબૂત આધારશિલા તરીકે જોવાનું શરૂ કરી રહી છે.
