કપાસના બજારમાં છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી ખેડૂતોને કપરાં પરિસ્થિતિનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. ખાસ કરીને, છેલ્લા બે વર્ષમાં ઉત્પાદન ઘટ્યા છતાં બજારના ભાવમાં કોઈ મોટી તેજી જોવા મળી નથી. આ પરિસ્થિતિમાં અનેક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ ઉઠે છે, જે ખેડૂતો માટે આગામી ભવિષ્યમાં નિર્ણાયક સાબિત થશે: Rajkot News
ખેડૂતના પડકારો
ઉત્પાદનમાં ઘટાડો: પ્રતિકૂળ હવામાન અને વધતા ખર્ચના કારણે કપાસના ઉત્પાદનમાં સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો છે.
આવકનુંSantulan ખોરવાયું: ખર્ચના વધારા સામે આવકમાં સંતુલન તૂટ્યું છે, જે ખેડૂતની આર્થિક સ્થિતિને વધુ કઠણ બનાવે છે.
2. વિશ્વસ્તરે તુલના
હેકટર દીઠ ઓછું ઉત્પાદન: અમેરિકા, ચીન અને બ્રાઝિલની સરખામણીએ ભારત હેકટર દીઠ ઓછી ઉપજ મેળવી રહ્યું છે, જે દેશમાં ખેતી માટે મોટો પડકાર છે.
ભારતીય કપાસના ભાવ ઊંચા: વૈશ્વિક બજારમાં ભારતીય કપાસનો ભાવ (ખાંડીએ રૂ. 9000 થી 10000) તુલનામેટે ઊંચો હોવાથી નિકાસમાં ઘટાડો થવાની શક્યતા છે.
3. વિકલ્પ પાકો તરફ વળતી વૃત્તિ
મગફળીનો વિકલ્પ: જ્યાં મગફળી જેવી વિકલ્પ પાકની સંભાવનાઓ છે, ત્યાં ખેડૂતો કપાસ છોડીને મગફળીની ખેતી તરફ વળી રહ્યા છે.
મોટા ઉત્પાદનથી આકર્ષણ: મગફળીનું ઓછું બજાર ભાવ છતાં તેની ઉપજ સંતોષકારક હોવાના કારણે ખેડૂતો માટે આકર્ષક વિકલ્પ બની છે.
4. બજાર પરિબળો
123 લાખ ગાંસડીનો આવક: અત્યાર સુધીમાં 123 લાખ ગાંસડી રૂનો કપાસ બજારમાં આવી ચૂક્યો છે, જે સિઝનના 40% ની સમકક્ષ છે.
ઉત્પાદનનો અંદાજ: સરકારનું અનુમાન છે કે 299 લાખ ગાંસડીનું ઉત્પાદન થશે, જ્યારે કોટન એસોસિએશન આ આંકડાને 302 લાખ ગાંસડી સુધી માને છે.
5. ભાવ અને બજાર દિશા
મર્યાદિત ભાવમાં વધારો: કપાસના ભાવમાં મોટા વધારો થવાની શક્યતા ઓછી છે. મણે રૂ. 30 થી 40 નો વધારો શક્ય છે, પરંતુ રૂ. 100 થી 200 નો ઉછાળો ન જોઈ શકાય.
સ્થિરતા: ટેકાના ભાવની આસપાસ કપાસના બજાર ભાવ સ્થિર રહેવાની શક્યતા છે.
